Novikov sinh năm 1900 tại Kryukovo, một ngôi làng ở Nerekhta, thuộc Kostroma Oblast, Đế quốc Nga. Năm 1919, ông trở thành lính bộ binh trong Hồng quân, một năm sau, năm 1920, ông được kết nạp và trở thành một đảng viên.[7]

Ông phục vụ trong trung đoàn 384 của Tập đoàn quân 7 Hồng quân Nga, tham gia dập tắt cuộc nổi loạn Kronstadt vào tháng 3 năm 1921,[7] và giữ chức vụ chỉ huy trung đội trong cuộc chiến chống phiến quân ở Kavkaz năm 1922. Ông tốt nghiệp Học viện Quân sự MV Frunze năm 1930, và chuyển sang lực lượng không quân vào năm 1933,[6] giữ chức vụ chỉ huy biên đội cho đến năm 1935, khi ông được bổ nhiệm nắm quyền chỉ huy một phi đoàn máy bay ném bom hạng nhẹ.

Trong Đại thanh trừng, Novikov bị khai trừ khỏi đảng và bị sa thải khôi quân đội vào năm 1937; tuy nhiên, ông nhanh chóng được phục hồi bởi Chính ủy Quân khu Belarussia, A.I. Mezis, người sau đó cũng thanh trừng.[7] Giai đoạn 1939 và 1940, Novikov tham gia Chiến tranh Mùa đông, trước khi được điều động vào chức vụ Tham mưu trưởng Không quân của Quân khu Leningrad và được thăng cấp bậc Thiếu tướng, cùng với Huân chương Lenin.[5] Ông tiếp tục chỉ huy lực lượng không quân của Quân khu Leningrad cho đến khi Thế chiến thứ hai bùng nổ.[6]